Niewłaściwe wykorzystywanie oświetlenia w samochodzie może prowadzić do potencjalnie niebezpiecznych sytuacji na drodze. Ponadto, kierowcom, którzy nie przestrzegają tych zasad, grożą mandaty i punkty karne. W niniejszym artykule omówimy różne rodzaje świateł w samochodzie oraz wyjaśnimy, w jakich okolicznościach powinny być używane. Dowiecie się również, jakie kary grożą za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących oświetlenia pojazdu.
Rodzaje świateł w samochodzie i zasady ich użytkowania
Światła mijania (inaczej zwane światłami krótkimi)
Funkcją świateł mijania jest oświetlanie drogi. Powinny być włączone przez cały czas, zarówno w dzień, jak i po zmierzchu, chyba że przepisy stanowią inaczej. Stanowią one podstawowe źródło światła w samochodzie.
Światła do jazdy dziennej
Te światła mogą zastąpić światła mijania od wschodu do zachodu słońca, jeśli warunki pogodowe na to pozwalają (czyli jest dobra widoczność). Światła do jazdy dziennej mają na celu zwiększenie widoczności pojazdu dla innych uczestników ruchu drogowego, ale nie oświetlają samej drogi. Dlatego, w przypadku złych warunków pogodowych między świtem a zmierzchem, kierowca powinien używać świateł mijania.
Światła drogowe (tzw. światła długie)
Światła te oświetlają znacznie większy obszar przed samochodem. Powinny być używane tylko w wyjątkowych sytuacjach, ponieważ mogą oślepić innych kierowców, co może prowadzić do kolizji lub wypadków. Kierowca może używać świateł drogowych od zmierzchu do świtu na nieoświetlonych drogach, zamiast świateł mijania lub jednocześnie z nimi, o ile nie oślepi innych kierujących lub pieszych poruszających się w kolumnie.
Warto używać świateł drogowych z ostrożnością. Ponadto, należy przełączyć je na światła mijania w przypadku:
- zbliżającego się pojazdu z naprzeciwka, jeśli inny kierowca wyłączył światła drogowe;
- zbliżającego się pojazdu przed nami, jeśli istnieje ryzyko oślepienia kierowcy;
- zbliżających się pojazdów szynowych lub wodnych, jeśli są na tyle blisko, że istnieje ryzyko oślepienia innych kierowców lub pieszych.
Światła przeciwmgielne
Światła przeciwmgielne służą do oświetlania drogi w sytuacjach, gdy widoczność jest ograniczona przez mgłę, opady deszczu lub inne zjawiska atmosferyczne. Należy używać ich z ostrożnością, aby nie oślepić innych kierowców.
Kierowca może używać świateł przeciwmgielnych z przodu, gdy występują warunki atmosferyczne, które ograniczają widoczność na odległość mniejszą niż 50 metrów. Jednakże należy pamiętać, że należy niezwłocznie wyłączyć te światła, gdy widoczność się poprawi.
Przepisy ruchu drogowego pozwalają również na użycie świateł przeciwmgielnych z przodu od zmierzchu do świtu w normalnych warunkach atmosferycznych, jeśli kierowca porusza się na krętej drodze oznaczonej w odpowiedni sposób.
Światła awaryjne
Światła awaryjne powinny być włączone w przypadku awaryjnego zatrzymania pojazdu i w innych okolicznościach określonych w Kodeksie drogowym.
Kierowca pojazdu jest zobowiązany do sygnalizowania zatrzymania pojazdu silnikowego lub przyczepy z powodu uszkodzenia lub wypadku:
- na autostradzie lub drodze ekspresowej – zawsze;
- na innych utwardzonych drogach: a) poza obszarem zabudowanym – w przypadku postoju na jezdni w miejscu, gdzie jest to zabronione, lub na poboczu, jeśli pojazd nie jest widoczny z odpowiedniej odległości, b) na obszarze zabudowanym – w przypadku postoju na jezdni w miejscu, gdzie jest to zabronione.
(art. 50 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym)
Światła awaryjne powinny być również używane przez kierowcę pojazdu przewożącego zorganizowaną grupę dzieci i młodzieży do 18. roku życia podczas wsiadania i wysiadania pasażerów z pojazdu. Ten sam obowiązek dotyczy kierowcy autobusu szkolnego. Kodeks drogowy zawiera podobne przepisy (art. 58 ust. 1) w odniesieniu do przewozu niepełnosprawnych – osoba kierująca pojazdem przeznaczonym do przewozu osoby niepełnosprawnej powinna włączyć światła awaryjne podczas wsiadania i wysiadania tej osoby z pojazdu.
Światła pozycyjne
Światła pozycyjne mają na celu oświetlenie pojazdu podczas postoju w warunkach ograniczonej widoczności. Kierowcy pojazdów silnikowych lub szynowych, którzy zatrzymują się z przyczyn niezwiązanych z ruchem drogowym lub przepisami ruchu drogowego, są zobowiązani do korzystania z przednich i tylnych świateł pozycyjnych lub świateł postojowych w warunkach ograniczonej widoczności.
(art. 52 ustawy Prawo o ruchu drogowego)
Światła pozycyjne można również używać w przypadkach awaryjnego zatrzymania pojazdu, o którym mówi art. 50 ust. 1 Kodeksu drogowego, jeśli pojazd nie jest wyposażony w światła awaryjne. Światła pozycyjne powinny być również używane w przypadku holowania pojazdu, jeśli widoczność na drodze jest ograniczona.
Kiedy można całkowicie wyłączyć światła podczas postoju lub zatrzymania pojazdu? Kodeks drogowy pozwala na to w sytuacji, gdy pojazd znajduje się w miejscu, które jest już odpowiednio oświetlone lub poza jezdnią i poboczem.
Światła hamowania
Światła hamowania informują innych uczestników ruchu o hamowaniu pojazdu. Te światła włączają się automatycznie po naciśnięciu pedału hamulca.
Kierunkowskazy
Kierunkowskazy sygnalizują zamiar zmiany pasa ruchu lub kierunku jazdy. Kierowcy powinni używać kierunkowskazów w odpowiedni sposób, aby poinformować innych uczestników ruchu drogowego o swoich zamiarach. Kierunkowskaz powinien być włączony przed rozpoczęciem manewru i wyłączony po jego zakończeniu. Niewłaściwe użycie kierunkowskazu lub jego zaniechanie może prowadzić do kolizji lub wypadków.
Czytaj również:
Przyciemnianie folią lamp w aucie: Czy jest to legalne? Jakie są inne sposoby tuningu?
Światła dzienne a światła mijania – kiedy można używać świateł dziennej?
Światła dzienne i światła mijania nie są równoważne. Przepisy Kodeksu drogowego precyzyjnie określają sytuacje, w których można używać świateł dziennej zamiast świateł mijania. Zgodnie z art. 51 ustawy, kierowca jest obowiązany używać świateł mijania w normalnych warunkach atmosferycznych. Natomiast w okresie od wschodu do zachodu słońca przy normalnej przejrzystości powietrza, kierowca może używać świateł dziennej zamiast świateł mijania.
Oznacza to, że kierowca może używać świateł dziennej tylko wtedy, gdy spełnione są następujące warunki:
- jazda odbywa się w okresie od wschodu do zachodu słońca,
- warunki pogodowe są dobre (czyli jest normalna przejrzystość powietrza).
Wielu kierowców niestety błędnie interpretuje ten przepis i traktuje światła dzienne jako stałą alternatywę dla świateł mijania. W rezultacie tacy kierowcy włączają światła dzienne podczas jazdy w ciągu dnia, nawet jeśli warunki pogodowe nie na to pozwalają. Jednak różnica między światłami mijania a światłami dziennej jest istotna.
Światła dzienne służą głównie do oszczędzania energii. Zużywają znacznie mniej energii, co przyczynia się do zmniejszenia zużycia paliwa i odciąża akumulatory. Jednakże nie oświetlają one drogi i służą jedynie do informowania innych kierowców o obecności pojazdu na drodze. Używanie ich w warunkach ograniczonej widoczności nie tylko nie oświetla drogi przed pojazdem, ale również utrudnia innym zauważenie samochodu.
Kara za nieprawidłowe korzystanie ze świateł w samochodzie
Niestosowanie się do przepisów Kodeksu drogowego dotyczących używania świateł drogowych stanowi wykroczenie. Kary za takie wykroczenia są uregulowane w taryfikatorze mandatów (rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie wysokości grzywien nałożonych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń).
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, za naruszenie różnych zasad ruchu drogowego, kierowcy mogą otrzymać następujące kary:
- za jazdę bez wymaganych świateł od zmierzchu do świtu – 300 zł i 4 punkty karne;
- za jazdę bez wymaganych świateł od świtu do zmierzchu – 100 zł i 2 punkty karne;
- za jazdę bez wymaganych świateł w pojazdach niewyposażonych w światła mijania, drogowe lub do jazdy dziennej – 100 zł;
- za jazdę z nieodpowiednim oświetleniem w tunelu, niezależnie od pory dnia – 200 zł i 4 punkty karne;
- za niekorzystanie z wymaganego oświetlenia podczas zatrzymania lub postoju w warunkach ograniczonej widoczności – od 150 do 300 zł i 3 punkty karne;
- za używanie świateł drogowych w sposób niezgodny z przepisami – 200 zł i 3 punkty karne;
- za naruszenie warunków dopuszczalności używania przednich świateł przeciwmgielnych – 100 zł i 2 punkty karne;
- za korzystanie z tzw. szperacza (światła oświetlające przedmioty przydrożne) podczas jazdy – 100 zł;
- za niekorzystanie z wymaganego oświetlenia podczas jazdy w warunkach ograniczonej widoczności – 200 zł i 2 punkty karne;
- za używanie tylnych świateł przeciwmgielnych przy normalnej przejrzystości powietrza – 100 zł i 2 punkty karne.
Należy zawsze przestrzegać przepisów ruchu drogowego dotyczących używania świateł w samochodzie, aby uniknąć kar finansowych i punktów karnych. Nie tylko bezpieczeństwo własne, ale także innych uczestników ruchu drogowego zależy od właściwego korzystania ze świateł na drodze. Dlatego warto znać te przepisy i przestrzegać ich zawsze.
FAQ
Czy trzeba mieć włączone światła w dzień 2023?
Od 1 marca 2023 roku nie ma obowiązku jazdy na światłach w dzień. Pomimo tego, zawsze zachęcamy wszystkich kierowców do włączania świateł podczas jazdy. Jest to dobry zwyczaj, który pomaga zaakcentować naszą obecność na drodze, sprawiając, że jesteśmy bardziej widoczni i wcześniej zauważalni przez innych uczestników ruchu.
Jakie światła w samochodzie są obowiązkowe?
Obowiązkowe są światła mijania oraz światła do jazdy dziennej.
Do której godziny można jeździć na światłach dziennych?
Światła dzienne, zwane także światłami do jazdy dziennej, można używać tylko w określonych sytuacjach. Jak sama ich nazwa wskazuje, światła dzienne można używać podczas jazdy za dnia, a konkretnie w okresie od świtu do zmierzchu, w warunkach normalnej przejrzystości powietrza.
Czy jest mandat za brak jednego światła?
Tak, jazda po drogach publicznych nawet bez jednego światła może skutkować otrzymaniem mandatu. W przypadku kontroli drogowej, wówczas również otrzymasz mandat za brak świateł lub istnieje ryzyko zatrzymania dowodu rejestracyjnego samochodu.
Czy można jeździć bez świateł pozycyjnych?
Światła pozycyjne są obowiązkowe, natomiast światła postojowe nie. Jeśli samochód jest wyposażony w światła pozycyjne, to należy je włączyć tylko w warunkach, gdy jest to niezbędne ze względu na niską przejrzystość powietrza, np. podczas postoju.
Na jakich światłach trzeba jeździć w deszczu?
W przypadku złej widoczności spowodowanej deszczem lub innymi czynnikami, takimi jak mgła, należy włączyć światła mijania lub światła przeciwmgielne przednie, a także można użyć obu tych rodzajów świateł jednocześnie, aby zwiększyć widoczność na drodze.